ਮੂੰਗਫਲੀ
ਥ੍ਰਿਪਸ
Thysanoptera
ਕੀੜਾ
5 mins to read
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਛੋਟੀ ਚਾਂਦੀ ਜਿਹੇ ਦਾਗ ਪੱਤੀਆਂ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਪਾਸੇ। ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਪੀਲਾਪਨ। ਪੱਤੀਆਂ, ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ 'ਚ ਵਿਕਾਰ।.
ਮੂੰਗਫਲੀ
ਲੱਛਣ
ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਬਲੇਡ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਿਲਵਰ ਰੰਗ ਦੇ ਧੱਬੇ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ "ਸਿਲਵਰਿੰਗ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਥੋਂ ਰੰਗ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਨੀਚੇ, ਜੂੰਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਕਾਲੇ ਗੋਹੇ ਵਰਗੇ ਧੱਬੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੌਦੇ ਦੇ ਪੱਤੇ ਪੀਲੇ, ਸੁੱਕੇ, ਵਿਕਾਰ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਮੁਰਝਾਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਲੀ ਜਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖਾਦਾ ਜਾਣ ਨਾਲ ਧੱਬੇਦਾਰ, ਅਵਿਕਸਿਤ ਜਾਂ ਵਿਕਾਰ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲ ਜਾਂ ਫਲ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਪਜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Recommendations
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਕੁੱਝ ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਉਪਾਅ ਖਾਸ ਥ੍ਰਿਪਸ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਥ੍ਰਿਪਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਪਾਈਨੌਸਡ ਦੀ ਸਪਾਇਨੋਸੇਡ ਉਲੀਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਸਾਇਣ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜੈਵਿਕ ਫ਼ਾਰਮੂਲੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ। ਇਹ 1 ਹਫ਼ਤਾ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਦੂਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛਿੜਕੇ ਹੋਏ ਟਿਸ਼ੂ ਤੱਕ ਹੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੁਝ ਕੁ ਕੁਦਰਤੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਜੀਵ, ਸੀਰਫਿਡ ਫਿਸ਼ ਲਾਰਵੇ) ਅਤੇ ਮਧੂਮੱਖੀਆਂ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਸਪਾਈਨੌਸਡ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਨਾ ਵਰਤੋਂ। ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਥ੍ਰਿਪ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲਸਣ ਦੇ ਅੱਰਕ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਵੀ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜੋ ਪੱਤੀਆਂ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫੁੱਲ 'ਤੇ ਨਹੀਂ, ਨੀਮ ਤੇਲ ਜਾਂ ਨੇਚੁਰਲ ਪਾਇਰੇਥ੍ਰੀਨਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ। ਉੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਯੂਵੀ ਮਲੱਚ (ਧਾਤ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਕਚਰਾ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਤਰੀਕੇ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਉੱਚ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਕਾਰਨ, ਥ੍ਰਿਪਾ ਨੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਰੋਧਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਸਰਦਾਰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਫਾਈਪਰੋਲਿਲ, ਇਮਦਾਕਾਲੋਪਰੈਡ ਜਾਂ ਏਸੀਟਾਮਿਪੀਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪਾਈਪ੍ਰੋਨੀਲ ਬੀਉਟੋਕਸਾਈਡ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਥ੍ਰਿਪਸ 1-2 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ, ਪੀਲੇ, ਕਾਲੇ ਜਾਂ ਦੋਨੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਖੰਭ ਦੇ ਦੋ ਜੋੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਖੰਭ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਉਹ ਸਰਦੀਆਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਬਦਲਵੇਂ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਲੜੀ ਦੇ ਰੋਗ ਵਾਹਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਥ੍ਰਿਪਸ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੋਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵੱਧਦੀ ਹੈ। ਨਮੀ ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਲਗ ਆਮ ਕਰਕੇ ਹਵਾ, ਕਪੜਿਆਂ, ਸਾਜੋ-ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਸਾਫ ਨਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਟਮਾਟਰ ਦੀਆਂ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ (ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਈ) ਬੀਜੋ। ਥ੍ਰਿੱਪਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਤਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਜਾਂ ਜੈਵਿਕ ਮਲੱਚ ਨੂੰ ਜੋੜੋ। ਨਦੀਨਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਅਤੇ ਪੋਦੇ ਨਰਸਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵਾਇਰਸ- ਅਤੇ ਥ੍ਰਿਪ-ਮੁਕਤ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰੋ। ਨਿਯਮਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ। ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾਤ ਵਿੱਚ ਫੜਨ ਲਈ ਚਿਪਕਣ ਵਾਲੇ ਫਾਹਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਵਿਕਲਪਕ ਹੋਸਟਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਟਰਮੀਨਲ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਰਾਂਚਾਂ ਦੇ ਬਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਨੋਡਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਪਲਾਂਟਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਛੰਟਾਈ ਕਰੋ। ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸਾਂ ਨੂੰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਫ਼ ਨਾਲ ਸਾਫ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਦਾ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਹਟਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰੋ। ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਰੱਖੋ, ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਖਾਦ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
